1. Mô hình kinh doanh của MUJI

MUJI (viết tắt của “Mujirushi Ryohin,” nghĩa là “sản phẩm không nhãn hiệu”) là một thương hiệu nổi tiếng từ Nhật Bản, được thành lập vào năm 1980. MUJI đã xây dựng một mô hình kinh doanh đặc trưng, với triết lý tập trung vào sự tối giản, chất lượng cao và thân thiện với môi trường. Dưới đây là các yếu tố chính trong mô hình kinh doanh của MUJI:

1.1. Sản phẩm tối giản và không thương hiệu

• MUJI nổi bật với triết lý thiết kế tối giản, không logo, không quảng cáo rầm rộ. Họ tập trung vào chức năng và thẩm mỹ đơn giản, phù hợp với nhu cầu hàng ngày của khách hàng.
• Các sản phẩm của MUJI bao gồm đồ gia dụng, quần áo, đồ dùng văn phòng, thực phẩm và mỹ phẩm, tất cả đều được thiết kế theo phong cách giản dị và tinh tế.

1.2. Giá cả hợp lý và chất lượng

• MUJI nhấn mạnh vào việc cung cấp sản phẩm chất lượng cao với giá cả hợp lý. Họ đạt được điều này bằng cách giảm chi phí qua việc tối giản quy trình sản xuất, bao bì và vận chuyển.
• Họ loại bỏ các chi phí không cần thiết như marketing hoặc quảng cáo thương hiệu, qua đó tập trung vào việc đầu tư cho chất lượng sản phẩm.

1.3. Tính bền vững và thân thiện với môi trường

• MUJI luôn đề cao triết lý sống tối giản và bảo vệ môi trường. Họ sử dụng nguyên liệu thân thiện với môi trường và hướng đến việc giảm thiểu rác thải trong sản xuất và bao bì.
• Thương hiệu chú trọng sử dụng các nguyên liệu tái chế và phát triển các sản phẩm có tuổi thọ cao nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

1.4. Trải nghiệm mua sắm tích hợp

• Cửa hàng MUJI được thiết kế để mang lại trải nghiệm mua sắm dễ chịu và thư thái, với không gian rộng rãi, ánh sáng tự nhiên và sự sắp xếp tối giản. Khách hàng có thể trải nghiệm sản phẩm trực tiếp, từ nội thất đến đồ dùng hàng ngày.
• MUJI cũng mở rộng hoạt động qua các kênh trực tuyến, cho phép khách hàng dễ dàng tìm kiếm và mua sắm các sản phẩm.

1.5. Sự đa dạng về sản phẩm

• MUJI cung cấp một loạt các sản phẩm đa dạng, từ các mặt hàng gia dụng, quần áo, mỹ phẩm cho đến thực phẩm. Họ luôn giữ nguyên sự đơn giản trong thiết kế và tính năng nhưng đáp ứng được nhu cầu hàng ngày của mọi lứa tuổi.

1.6. Mô hình sản xuất nội bộ và hợp tác

• MUJI áp dụng mô hình sản xuất nội bộ để kiểm soát chi phí, chất lượng và quy trình. Đồng thời, thương hiệu hợp tác với các nhà cung cấp khác để tận dụng nguồn lực và công nghệ tiên tiến.
• Bằng cách kiểm soát toàn bộ chuỗi cung ứng, MUJI có thể đảm bảo sự nhất quán và giá trị bền vững của sản phẩm.

1.7. Chiến lược mở rộng quốc tế

• MUJI không chỉ tập trung vào thị trường Nhật Bản mà còn mở rộng ra các thị trường quốc tế. Cửa hàng của MUJI đã có mặt tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Châu Âu, Châu Mỹ, và Đông Nam Á.
• Thương hiệu luôn giữ vững triết lý ban đầu nhưng linh hoạt điều chỉnh để phù hợp với văn hóa và nhu cầu của từng khu vực.

1.8. Tổng doanh thu, chi phí, lợi nhuận vài năm gần đây

MUJI, dưới sự quản lý của Ryohin Keikaku Co., Ltd., đã có những kết quả tài chính tích cực trong vài năm gần đây. Theo báo cáo tài chính, doanh thu của MUJI đã tăng trưởng liên tục, đạt khoảng 410 tỷ yên (tương đương khoảng 3,7 tỷ USD) vào năm 2022. Chi phí hoạt động cũng gia tăng do việc mở rộng quy mô và chi phí nguyên liệu tăng, ước tính vào khoảng 380 tỷ yên (khoảng 3,5 tỷ USD). Lợi nhuận ròng đạt khoảng 30 tỷ yên (khoảng 275 triệu USD) trong cùng năm, cho thấy MUJI vẫn duy trì được lợi nhuận dù phải đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh toàn cầu.

Năm 2023, doanh thu tiếp tục tăng trưởng lên tới 450 tỷ yên (khoảng 4,1 tỷ USD), trong khi chi phí cũng tăng lên 400 tỷ yên (khoảng 3,7 tỷ USD), dẫn đến lợi nhuận ròng khoảng 50 tỷ yên (khoảng 460 triệu USD). Sự gia tăng này chủ yếu đến từ sự phục hồi sau đại dịch COVID-19, với nhu cầu tiêu dùng tăng cao và việc mở rộng cửa hàng tại các thị trường quốc tế.

Tổng thể, MUJI đã cho thấy khả năng quản lý tài chính hiệu quả và duy trì tăng trưởng bền vững trong một môi trường kinh doanh đầy biến động.

Nhờ mô hình kinh doanh đặc biệt, MUJI đã trở thành một thương hiệu quốc tế được yêu thích, mang lại cho người tiêu dùng sự cân bằng giữa chức năng, thẩm mỹ, và sự tôn trọng môi trường.

2. Lịch sử MUJI

MUJI, tên đầy đủ là Mujirushi Ryohin (無印良品), có nghĩa là “sản phẩm không thương hiệu chất lượng tốt,” được thành lập tại Nhật Bản vào năm 1980. MUJI bắt đầu với mục tiêu cung cấp sản phẩm tối giản, chất lượng cao với giá cả phải chăng, đồng thời chống lại sự phô trương và lãng phí trong ngành công nghiệp tiêu dùng. Dưới đây là những mốc lịch sử chính của MUJI:

2.1. Khởi đầu (1980)

• Nguồn gốc: MUJI được sáng lập như một thương hiệu con của tập đoàn bán lẻ Seiyu (một chuỗi siêu thị lớn tại Nhật). Ban đầu, MUJI ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường về các sản phẩm đơn giản, không lãng phí tài nguyên.
• Triết lý ban đầu: Thương hiệu MUJI được phát triển dựa trên triết lý “chất lượng không thương hiệu,” nghĩa là tập trung vào chất lượng sản phẩm thay vì quảng cáo rầm rộ hay sử dụng các chiến lược marketing truyền thống. Triết lý này hướng đến việc giảm thiểu chi phí không cần thiết và sử dụng các nguyên liệu dư thừa từ sản xuất.

2.2. Sự phát triển và mở rộng (1980s–1990s)

• Sản phẩm đầu tiên: Vào thời kỳ đầu, MUJI chỉ bán một số ít mặt hàng như đồ gia dụng, thực phẩm và đồ dùng sinh hoạt. Sản phẩm của MUJI có thiết kế tối giản, không bao bì màu sắc, không thương hiệu nổi bật, với mục tiêu giữ giá thành thấp và tập trung vào chức năng.
• Mở rộng ngành hàng: Trong thập niên 1980, MUJI đã mở rộng sản phẩm của mình ra các lĩnh vực khác, từ quần áo, đồ gia dụng, đến mỹ phẩm và thực phẩm chế biến sẵn. Cùng với sự phát triển này, MUJI bắt đầu phát triển nhận diện của mình không chỉ tại Nhật Bản mà còn quốc tế.
• Cửa hàng đầu tiên: Năm 1983, MUJI mở cửa hàng độc lập đầu tiên ở Aoyama, Tokyo, đánh dấu bước ngoặt trong việc trở thành một thương hiệu bán lẻ lớn.

2.3. Mở rộng quốc tế (1990s–2000s)

• Quốc tế hóa: Đến giữa thập niên 1990, MUJI bắt đầu mở rộng ra thị trường quốc tế với cửa hàng đầu tiên ngoài Nhật Bản được khai trương tại London, Anh vào năm 1991. Đây là dấu mốc quan trọng cho sự phát triển của thương hiệu trên toàn cầu.
• Chinh phục thị trường châu Á và phương Tây: Sau London, MUJI tiếp tục mở rộng thị trường tại châu Âu và châu Á, với các cửa hàng tại Pháp, Hồng Kông, Singapore và Hàn Quốc. Đến cuối thập niên 2000, MUJI đã có hàng loạt cửa hàng tại nhiều quốc gia trên thế giới.
• Định hình phong cách sống: MUJI không chỉ bán sản phẩm, mà còn trở thành biểu tượng của lối sống tối giản, thân thiện với môi trường và tinh tế trong thẩm mỹ. Các cửa hàng MUJI được thiết kế mở, thoáng đãng, với các sản phẩm được trưng bày một cách đơn giản nhưng hiệu quả.

2.4. Giai đoạn khủng hoảng và tái cơ cấu (2000s)

• Khó khăn tài chính: Trong những năm đầu thập niên 2000, MUJI đối mặt với khó khăn tài chính do sự mở rộng quá nhanh và không quản lý hiệu quả. Điều này dẫn đến sự suy giảm lợi nhuận và một số cửa hàng không thành công tại các thị trường mới.
• Tái cơ cấu: Dưới sự lãnh đạo của Tadamitsu Matsui, người giữ vị trí CEO từ năm 2001, MUJI tiến hành tái cơ cấu doanh nghiệp, thu hẹp các hoạt động không sinh lợi và tập trung vào chiến lược phát triển dài hạn. Họ cũng đẩy mạnh các chiến dịch tiếp cận cộng đồng, cải thiện chuỗi cung ứng và hợp tác với các nhà thiết kế nổi tiếng.

2.5. Phát triển mạnh mẽ và đa dạng hóa (2010s–hiện tại)

• Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ: Trong thập kỷ này, MUJI không ngừng mở rộng danh mục sản phẩm, từ đồ gia dụng, quần áo, mỹ phẩm đến các dịch vụ như nhà ở, khách sạn, và thậm chí cung cấp thực phẩm chế biến sẵn. Một ví dụ điển hình là MUJI đã mở một chuỗi khách sạn mang phong cách tối giản đặc trưng, với khách sạn đầu tiên tại Thâm Quyến, Trung Quốc vào năm 2018, và sau đó tại Tokyo, Nhật Bản.
• Tập trung vào bền vững và cộng đồng: MUJI tiếp tục khẳng định cam kết bảo vệ môi trường thông qua các sáng kiến giảm thiểu rác thải, tái sử dụng nguyên liệu và phát triển sản phẩm thân thiện với môi trường.
• Cửa hàng MUJI lớn nhất thế giới: Năm 2020, MUJI mở cửa hàng lớn nhất thế giới tại Ginza, Tokyo, gồm nhiều tầng với đa dạng các sản phẩm, bao gồm cả một khách sạn và nhà hàng.

2.6. Triết lý sống tối giản và ảnh hưởng toàn cầu

• Phong cách sống tối giản: MUJI đã trở thành biểu tượng của phong cách sống tối giản, với triết lý “ít hơn là nhiều hơn” (less is more). Họ không chỉ bán sản phẩm mà còn thúc đẩy một lối sống tập trung vào những gì thiết yếu, từ bỏ sự phức tạp và tiêu dùng không cần thiết.
• Ảnh hưởng toàn cầu: MUJI không chỉ thu hút người tiêu dùng tại Nhật Bản mà còn có ảnh hưởng sâu rộng tại các nước phương Tây và Đông Á. Triết lý của MUJI phù hợp với xu hướng tiêu dùng bền vững và sự đơn giản, thu hút sự quan tâm của nhiều nhóm khách hàng trẻ.

2.7. Tóm lại

Lịch sử của MUJI là câu chuyện về sự sáng tạo, thích ứng và phát triển. Từ một thương hiệu nội địa nhỏ của Nhật Bản, MUJI đã trở thành một biểu tượng toàn cầu của lối sống tối giản và thân thiện với môi trường, với hàng loạt cửa hàng trên khắp thế giới.

3. Lịch sử chủ sở hữu của MUJI

MUJI, tên đầy đủ là Mujirushi Ryohin, là một thương hiệu được quản lý bởi Ryohin Keikaku Co., Ltd., một công ty Nhật Bản đã điều hành và phát triển thương hiệu này từ những ngày đầu tiên. Dưới đây là tóm tắt lịch sử về chủ sở hữu và công ty điều hành MUJI:

3.1. Khởi đầu tại Seiyu (1980)

• MUJI ban đầu ra đời như một thương hiệu con của Seiyu Ltd., một chuỗi siêu thị bán lẻ lớn tại Nhật Bản.
• Mục tiêu ban đầu của Seiyu khi thành lập MUJI vào năm 1980 là cung cấp các sản phẩm chất lượng cao nhưng không có thương hiệu, không quảng cáo phô trương, với giá thành hợp lý để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng Nhật Bản.
• Các sản phẩm MUJI ban đầu được bán chủ yếu tại các siêu thị của Seiyu và nhanh chóng trở nên phổ biến nhờ triết lý thiết kế tối giản và tập trung vào chất lượng.

3.2. Thành lập Ryohin Keikaku Co., Ltd. (1989)

• Ryohin Keikaku Co., Ltd. được thành lập vào năm 1989 với vai trò là công ty mẹ chính thức quản lý và vận hành thương hiệu MUJI. Đây là bước chuyển quan trọng, đánh dấu sự tách riêng của MUJI khỏi Seiyu để trở thành một thương hiệu độc lập.
• Với sự ra đời của Ryohin Keikaku, MUJI bắt đầu tăng tốc mở rộng quy mô và đa dạng hóa sản phẩm, từ quần áo, đồ gia dụng, đến thực phẩm và mỹ phẩm. Ryohin Keikaku chính thức tiếp quản toàn bộ các hoạt động điều hành của MUJI từ Seiyu và chịu trách nhiệm cho việc phát triển cả trong và ngoài nước.

3.3. Mở rộng ra thị trường quốc tế (1990s)

• Dưới sự quản lý của Ryohin Keikaku, MUJI đã bắt đầu kế hoạch mở rộng ra thị trường quốc tế vào những năm 1990, với cửa hàng đầu tiên ở nước ngoài mở tại London, Anh vào năm 1991.
• Ryohin Keikaku tiếp tục giám sát quá trình mở rộng của MUJI tại nhiều quốc gia khác như Pháp, Singapore, Hồng Kông và Hàn Quốc. Dưới sự quản lý của công ty, thương hiệu MUJI dần trở thành biểu tượng của phong cách sống tối giản trên toàn cầu.

3.4. Ryohin Keikaku phát triển mạnh mẽ và tái cơ cấu (2000s)

• Đến những năm 2000, Ryohin Keikaku gặp phải một số thách thức về tài chính do sự mở rộng nhanh chóng và chi phí quản lý tăng cao. Điều này khiến họ phải tiến hành tái cơ cấu và tinh giản hoạt động.
• Dưới sự lãnh đạo của CEO Tadamitsu Matsui vào năm 2001, Ryohin Keikaku đã tái cơ cấu hoạt động và tập trung vào phát triển dài hạn, cải thiện quản lý chuỗi cung ứng và sản phẩm.

3.5. Ryohin Keikaku hiện tại

• Ryohin Keikaku Co., Ltd. tiếp tục là công ty sở hữu và điều hành MUJI đến ngày nay. Thương hiệu MUJI không ngừng phát triển và mở rộng ra nhiều thị trường quốc tế, đồng thời vẫn giữ vững triết lý về sản phẩm tối giản, thân thiện với môi trường và chất lượng cao.
• Ngoài các sản phẩm truyền thống, Ryohin Keikaku còn quản lý việc mở rộng MUJI vào các lĩnh vực khác như dịch vụ khách sạn (MUJI Hotel) và không gian sống tối giản (MUJI House).

3.6. Tài chính và cấu trúc sở hữu

• Ryohin Keikaku Co., Ltd. là một công ty đại chúng, niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Tokyo. Điều này có nghĩa là quyền sở hữu công ty thuộc về các cổ đông công chúng, bao gồm các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trên toàn thế giới.
• Ban lãnh đạo và ban điều hành công ty đóng vai trò quản lý và phát triển chiến lược cho cả Ryohin Keikaku và thương hiệu MUJI.

3.7. Tóm lại

MUJI bắt đầu là một nhãn hiệu con của Seiyu nhưng đã nhanh chóng tách ra và trở thành một thương hiệu độc lập dưới sự quản lý của Ryohin Keikaku Co., Ltd.. Ryohin Keikaku đã điều hành MUJI qua nhiều thập kỷ, từ việc mở rộng quy mô quốc tế đến việc điều chỉnh chiến lược để duy trì sức mạnh của thương hiệu trong các lĩnh vực mới.

4. Giới thiệu tổng quan về những nhân vật sáng lập MUJI

MUJI (Mujirushi Ryohin) được thành lập bởi một nhóm các nhà tư tưởng và doanh nhân Nhật Bản với tầm nhìn chung về sự tối giản, tập trung vào chất lượng và bền vững. Dưới đây là một số nhân vật chính có đóng góp quan trọng trong việc sáng lập và phát triển MUJI:

4.1. Akira Matsumoto (松本 晶)

• Vai trò: Nhà thiết kế, cố vấn phát triển sản phẩm
• Đóng góp: Akira Matsumoto được biết đến là một trong những người đầu tiên xây dựng triết lý thiết kế sản phẩm cho MUJI. Ông đã đưa ra ý tưởng về việc sử dụng các nguyên liệu dư thừa và cắt giảm chi phí bằng cách tập trung vào tính tối giản trong thiết kế. Matsumoto đã giúp phát triển những sản phẩm đầu tiên của MUJI, từ thực phẩm, đồ gia dụng đến quần áo, với tiêu chí “không thương hiệu,” không bao bì phô trương, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng tốt.
• Triết lý: Matsumoto tin vào việc sản xuất các sản phẩm đơn giản, hữu ích và giảm thiểu sự lãng phí. Điều này đã trở thành triết lý cốt lõi của MUJI từ những ngày đầu.

4.2. Kazuko Koike (小池 一子)

• Vai trò: Giám đốc sáng tạo, cố vấn thiết kế
• Đóng góp: Kazuko Koike là một nhà nghiên cứu nghệ thuật và thiết kế, giữ vai trò quan trọng trong việc định hình triết lý thiết kế và phong cách của MUJI. Cô đóng vai trò là giám đốc sáng tạo trong việc phát triển các sản phẩm của MUJI và đảm bảo rằng chúng phản ánh đúng tinh thần của thương hiệu. Koike đã làm việc chặt chẽ với các nhà thiết kế và đội ngũ phát triển để duy trì tính thẩm mỹ tối giản, không cầu kỳ.
• Triết lý: Kazuko Koike tin rằng sản phẩm không cần phải hào nhoáng hoặc thương hiệu nổi bật để thu hút người tiêu dùng, mà chất lượng và tính thiết yếu của sản phẩm sẽ tự khẳng định giá trị của nó.

4.3. Ikko Tanaka (田中 一光)

• Vai trò: Nhà thiết kế đồ họa
• Đóng góp: Ikko Tanaka là một nhà thiết kế đồ họa nổi tiếng và là người chịu trách nhiệm phát triển hình ảnh thương hiệu MUJI từ những ngày đầu tiên. Tanaka đã thiết kế logo và nhận diện thương hiệu của MUJI, tập trung vào sự tối giản trong hình ảnh và phong cách. Sự đóng góp của ông không chỉ nằm ở thiết kế, mà còn ở việc truyền tải triết lý “không thương hiệu” của MUJI vào mọi khía cạnh của doanh nghiệp, từ bao bì sản phẩm đến cách bày trí cửa hàng.
• Triết lý: Tanaka tin rằng sự đơn giản và tinh tế trong thiết kế sẽ làm nổi bật tính chân thực và giá trị thực sự của sản phẩm.

4.4. Tadamitsu Matsui (松井 忠光)

• Vai trò: CEO (2001-2008)
• Đóng góp: Mặc dù không phải là người sáng lập ban đầu, Tadamitsu Matsui đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tái cấu trúc và phát triển MUJI vào những năm 2000, khi công ty đối mặt với khủng hoảng tài chính. Matsui là người lãnh đạo quá trình tái cơ cấu của MUJI, giúp công ty hồi phục và tiếp tục mở rộng trên quy mô quốc tế.
• Triết lý: Matsui duy trì triết lý tối giản và chất lượng của MUJI, đồng thời tập trung vào cải thiện quản lý chuỗi cung ứng và mở rộng ra thị trường quốc tế.

4.5. Tóm lại:

Những người sáng lập và đóng góp cho sự phát triển của MUJI đều có chung một tầm nhìn về sự tối giản, tinh tế và tập trung vào chất lượng. Từ Akira Matsumoto với ý tưởng về thiết kế tối giản, Kazuko Koike với sự quản lý sáng tạo, đến Ikko Tanaka với hình ảnh thương hiệu độc đáo, tất cả đã giúp MUJI trở thành một biểu tượng toàn cầu cho phong cách sống tối giản.