1. Giới thiệu chung

Lịch sử các phương thức bảo mật đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, từ những phương pháp cơ bản nhất đến các công nghệ phức tạp ngày nay. Dưới đây là một tóm tắt về lịch sử và sự tiến hóa của các phương thức bảo mật:

2. Mật khẩu (Passwords)

• Khởi đầu: Mật khẩu là một trong những phương pháp bảo mật lâu đời nhất, bắt đầu từ thời kỳ cổ đại, khi các quân đội sử dụng mật khẩu để phân biệt bạn và thù.
• Máy tính đầu tiên: Vào những năm 1960, mật khẩu được sử dụng trong hệ thống máy tính như CTSS (Compatible Time-Sharing System) tại MIT.
• Nhược điểm: Mật khẩu dễ bị tấn công brute-force, lừa đảo (phishing) và đánh cắp qua các phương pháp kỹ thuật xã hội.

3. Mã hóa (Encryption)

• Cổ đại: Mã hóa có từ thời cổ đại với các phương pháp như mã Caesar của Julius Caesar.
• Máy tính: Vào thế kỷ 20, mã hóa trở thành một phần không thể thiếu trong bảo mật thông tin, với sự phát triển của các thuật toán như DES (Data Encryption Standard) và sau này là AES (Advanced Encryption Standard).

4. Chữ ký số (Digital Signatures)

• 1970s: Phát minh bởi Whitfield Diffie và Martin Hellman, chữ ký số cho phép xác thực và toàn vẹn của thông điệp hoặc tài liệu số.
• PKI (Public Key Infrastructure): Cơ sở hạ tầng khóa công khai được phát triển để hỗ trợ việc triển khai chữ ký số trên quy mô lớn.

5. Xác thực hai yếu tố (Two-Factor Authentication, 2FA)

• Những năm 1980: Bắt đầu được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống ngân hàng và bảo mật cao.
• Yếu tố: Kết hợp một yếu tố mà người dùng biết (mật khẩu) và một yếu tố mà họ có (token hoặc điện thoại di động).

6. Xác thực đa yếu tố (Multi-Factor Authentication, MFA)

• Phát triển từ 2FA: MFA mở rộng khái niệm của 2FA bằng cách thêm các yếu tố xác thực khác như sinh trắc học (vân tay, nhận diện khuôn mặt).
• Hiện đại: Ngày nay, nhiều dịch vụ trực tuyến và tổ chức yêu cầu MFA để tăng cường bảo mật.

7. Sinh trắc học (Biometrics)

• Những năm 2000: Công nghệ sinh trắc học như nhận diện vân tay và nhận diện khuôn mặt bắt đầu trở nên phổ biến trong các thiết bị di động và hệ thống bảo mật.
• Tính năng: Sử dụng các đặc điểm sinh học duy nhất của mỗi người để xác thực danh tính.

8. Chứng thực dựa trên hành vi (Behavioral Authentication)

• Những năm 2010: Các phương pháp chứng thực dựa trên hành vi của người dùng, như cách họ gõ phím, di chuyển chuột hoặc sử dụng thiết bị, bắt đầu được phát triển.
• AI và Machine Learning: Các công nghệ này được sử dụng để phân tích và xác thực các mẫu hành vi phức tạp.

9. Xác thực không mật khẩu (Passwordless Authentication)

• Hiện đại: Các phương pháp xác thực không cần mật khẩu như sử dụng mã OTP, liên kết xác minh email hoặc sinh trắc học, đang ngày càng phổ biến.
• Lợi ích: Giảm thiểu rủi ro bảo mật liên quan đến việc quản lý và bảo vệ mật khẩu.

10. Kết luận

Lịch sử các phương thức bảo mật cho thấy sự tiến hóa liên tục từ các phương pháp đơn giản đến các hệ thống phức tạp và tinh vi hơn. Mỗi giai đoạn đều phản ánh nhu cầu ngày càng tăng về bảo mật thông tin trong một thế giới ngày càng kết nối và phức tạp. Với sự phát triển của công nghệ, các phương pháp bảo mật sẽ tiếp tục được cải tiến để đối phó với các mối đe dọa mới.