1. Ngân sách nhà nước là gì?

Ngân sách nhà nước là một bản kế hoạch tài chính của chính phủ, trong đó ghi rõ các khoản thu nhập dự kiến và các khoản chi tiêu dự kiến của nhà nước trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm. Đây là công cụ quan trọng để chính phủ thực hiện các chức năng quản lý kinh tế, xã hội và quốc phòng, đảm bảo cung cấp các dịch vụ công cộng và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Các thành phần chính của ngân sách nhà nước bao gồm:

1. Thu ngân sách nhà nước: Đây là các khoản thu nhập mà chính phủ thu được từ các nguồn như thuế, phí, lệ phí, thu từ các hoạt động kinh doanh của nhà nước, viện trợ quốc tế, và các nguồn thu khác.
2. Chi ngân sách nhà nước: Đây là các khoản chi tiêu mà chính phủ sử dụng để thực hiện các nhiệm vụ và chức năng của mình, bao gồm chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên (chi cho các hoạt động hàng ngày của nhà nước như lương công chức, chi cho y tế, giáo dục, an ninh, quốc phòng), và chi trả nợ.

Vai trò của ngân sách nhà nước:

• Quản lý và điều tiết kinh tế: Ngân sách nhà nước là công cụ để chính phủ điều tiết và ổn định kinh tế, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm.
• Phân phối lại thu nhập: Thông qua các chính sách thuế và chi tiêu công, ngân sách nhà nước giúp phân phối lại thu nhập giữa các tầng lớp dân cư, giảm bớt sự chênh lệch giàu nghèo.
• Tài trợ cho các dịch vụ công cộng: Ngân sách nhà nước cung cấp tài chính cho các dịch vụ công cộng thiết yếu như giáo dục, y tế, giao thông, quốc phòng và an ninh.
• Thực hiện các chính sách xã hội: Ngân sách nhà nước hỗ trợ các chương trình phúc lợi xã hội, bảo vệ người nghèo và các đối tượng yếu thế trong xã hội.

Ngân sách nhà nước phải được xây dựng, phê duyệt và giám sát chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và tránh lãng phí tài nguyên công.

2. Chi tiết thuế trong Ngân sách nhà nước

Thuế là một phần quan trọng trong nguồn thu của ngân sách nhà nước, đóng vai trò chính trong việc tài trợ cho các hoạt động của chính phủ và thực hiện các chính sách kinh tế, xã hội. Dưới đây là chi tiết về các loại thuế trong ngân sách nhà nước:

Các loại thuế chính trong ngân sách nhà nước

1. Thuế thu nhập cá nhân (TNCN):
   • Áp dụng đối với thu nhập của cá nhân từ tiền lương, tiền công, kinh doanh, đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng bất động sản, trúng thưởng, bản quyền, nhượng quyền thương mại và các khoản thu nhập khác.
   • Mức thuế suất lũy tiến, thay đổi tùy theo mức thu nhập của người nộp thuế.
2. Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN):
   • Áp dụng đối với lợi nhuận của các tổ chức kinh doanh.
   • Mức thuế suất thường cố định, có thể có mức ưu đãi cho các ngành nghề, khu vực kinh tế đặc thù.
3. Thuế giá trị gia tăng (VAT):
   • Áp dụng trên giá trị tăng thêm của hàng hóa và dịch vụ trong quá trình sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
   • Thuế suất phổ biến là 10%, nhưng có các mức thuế suất 5% và 0% cho một số hàng hóa và dịch vụ đặc thù.
4. Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB):
   • Áp dụng đối với một số hàng hóa và dịch vụ xa xỉ hoặc có hại cho sức khỏe, môi trường như rượu, bia, thuốc lá, xăng dầu, ô tô, xe máy và dịch vụ vui chơi giải trí cao cấp.
   • Mức thuế suất thay đổi tùy theo từng loại hàng hóa và dịch vụ.
5. Thuế xuất nhập khẩu:
   • Áp dụng đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua biên giới quốc gia.
   • Mức thuế suất thay đổi tùy theo loại hàng hóa và chính sách thương mại của nhà nước.
6. Thuế tài nguyên:
   • Áp dụng đối với các hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên như khoáng sản, dầu khí, nước, lâm sản, thủy sản.
   • Mức thuế suất tùy theo loại tài nguyên và sản lượng khai thác.
7. Các loại thuế khác:
   • Thuế đất đai và tài sản: Áp dụng đối với quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất và các tài sản khác.
   • Thuế bảo vệ môi trường: Áp dụng đối với các sản phẩm có ảnh hưởng xấu đến môi trường như xăng dầu, than, túi nilon.

Vai trò của thuế trong ngân sách nhà nước

• Tạo nguồn thu cho ngân sách: Thuế là nguồn thu chủ yếu, đảm bảo tài chính cho các hoạt động chi tiêu của nhà nước.
• Điều tiết kinh tế: Chính phủ sử dụng các chính sách thuế để điều chỉnh hành vi tiêu dùng, đầu tư và sản xuất của các cá nhân và doanh nghiệp, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.
• Phân phối lại thu nhập: Hệ thống thuế lũy tiến giúp giảm chênh lệch giàu nghèo, nâng cao công bằng xã hội.
• Bảo vệ môi trường: Thuế môi trường giúp khuyến khích các hành vi thân thiện với môi trường, hạn chế ô nhiễm và suy thoái tài nguyên thiên nhiên.

Thuế là công cụ tài chính quan trọng giúp nhà nước thực hiện các chức năng quản lý và phát triển kinh tế, xã hội một cách hiệu quả.

3. Thuế chiếm bao nhiêu phần trăm trong ngân sách của Mỹ

Trong ngân sách của Mỹ, thuế chiếm phần lớn nguồn thu. Cụ thể, thuế thường đóng góp khoảng 90% tổng thu nhập của chính phủ liên bang. Để cung cấp cái nhìn chi tiết hơn, chúng ta có thể phân tích dữ liệu thu ngân sách từ các nguồn thuế khác nhau.

Các thành phần chính của thuế trong ngân sách Mỹ

1. Thuế thu nhập cá nhân:
   • Đây là nguồn thu lớn nhất của ngân sách liên bang, chiếm khoảng 50% tổng thu ngân sách hàng năm.
   • Thuế thu nhập cá nhân được áp dụng trên thu nhập của các cá nhân và hộ gia đình, với các mức thuế suất lũy tiến.
2. Thuế thu nhập doanh nghiệp:
   • Chiếm khoảng 7-9% tổng thu ngân sách liên bang.
   • Áp dụng trên lợi nhuận của các công ty và doanh nghiệp.
3. Thuế bảo hiểm xã hội và Medicare:
   • Đóng góp khoảng 35% tổng thu ngân sách.
   • Bao gồm các khoản thu từ các quỹ an sinh xã hội và Medicare, chủ yếu từ thu nhập của người lao động và đóng góp của người sử dụng lao động.
4. Thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế khác:
   • Chiếm khoảng 3-5% tổng thu ngân sách.
   • Bao gồm các loại thuế như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu, và các khoản thu khác.

Tỷ lệ phần trăm thuế trong tổng ngân sách

Dựa trên các số liệu từ năm tài chính gần đây:

• Thuế thu nhập cá nhân: khoảng 50%.
• Thuế bảo hiểm xã hội và Medicare: khoảng 35%.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp: khoảng 7-9%.
• Các loại thuế khác: khoảng 3-5%.

Tổng cộng, các nguồn thu từ thuế chiếm khoảng 90% tổng thu ngân sách liên bang của Mỹ.

Minh họa cụ thể

Dưới đây là số liệu tham khảo từ năm tài chính 2023:

• Tổng thu ngân sách liên bang: khoảng 4.9 nghìn tỷ USD.
• Tổng chi ngân sách liên bang: khoảng 6.3 nghìn tỷ USD.
• Trong đó, thu từ thuế chiếm khoảng 4.4 nghìn tỷ USD.

Các số liệu này có thể thay đổi hàng năm dựa trên tình hình kinh tế, các chính sách thuế mới được ban hành và các yếu tố khác. Tuy nhiên, tỷ lệ thuế chiếm phần lớn trong tổng thu ngân sách luôn được duy trì ổn định, phản ánh tầm quan trọng của thuế đối với hoạt động tài chính của chính phủ Mỹ.

4. Thuế chiếm bao nhiêu phần trăm trong ngân sách của Trung Quốc

Thuế cũng là nguồn thu chính trong ngân sách nhà nước của Trung Quốc. Tuy nhiên, tỷ lệ thu từ thuế trong tổng thu ngân sách có thể thay đổi tùy thuộc vào các chính sách tài khóa và kinh tế của chính phủ. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về tỷ lệ này.

Tỷ lệ thuế trong tổng ngân sách nhà nước của Trung Quốc

Trong những năm gần đây, thu từ thuế chiếm khoảng 80-85% tổng thu ngân sách của Trung Quốc. Các nguồn thu còn lại bao gồm thu từ phí và lệ phí, các hoạt động kinh doanh của nhà nước, và các nguồn thu khác.

Các thành phần chính của thuế trong ngân sách Trung Quốc

1. Thuế giá trị gia tăng (VAT):
   • Là nguồn thu lớn nhất, chiếm khoảng 30-40% tổng thu thuế.
   • Áp dụng trên giá trị gia tăng của hàng hóa và dịch vụ trong quá trình sản xuất, lưu thông và tiêu dùng.
2. Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN):
   • Đóng góp khoảng 20-25% tổng thu thuế.
   • Áp dụng trên lợi nhuận của các công ty và doanh nghiệp.
3. Thuế thu nhập cá nhân (TNCN):
   • Chiếm khoảng 5-10% tổng thu thuế.
   • Áp dụng trên thu nhập của cá nhân và hộ gia đình, với mức thuế suất lũy tiến.
4. Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB):
   • Chiếm khoảng 5-8% tổng thu thuế.
   • Áp dụng đối với các hàng hóa và dịch vụ xa xỉ hoặc có hại cho sức khỏe, môi trường như rượu, bia, thuốc lá, và xăng dầu.
5. Thuế xuất nhập khẩu:
   • Đóng góp khoảng 5-10% tổng thu thuế.
   • Áp dụng trên hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu qua biên giới quốc gia.
6. Thuế tài nguyên:
   • Chiếm khoảng 1-3% tổng thu thuế.
   • Áp dụng trên các hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên như khoáng sản, dầu khí, nước, và lâm sản.
7. Các loại thuế khác:
   • Bao gồm các thuế đất đai và bất động sản, thuế môi trường, và các loại thuế khác.

Minh họa cụ thể

Dựa trên số liệu từ năm tài chính 2022:

• Tổng thu ngân sách nhà nước Trung Quốc: khoảng 20 nghìn tỷ nhân dân tệ (CNY).
• Tổng thu từ thuế: khoảng 17 nghìn tỷ CNY.

Với những con số này, thuế chiếm khoảng 85% tổng thu ngân sách nhà nước của Trung Quốc.

Tỷ lệ thuế trong tổng thu ngân sách có thể thay đổi theo từng năm tùy thuộc vào tình hình kinh tế và các chính sách tài khóa của chính phủ. Tuy nhiên, nguồn thu từ thuế luôn đóng vai trò chủ đạo trong việc đảm bảo tài chính cho các hoạt động của nhà nước.

5. Chi tiết Phí trong ngân sách của Mỹ

Trong ngân sách của Mỹ, ngoài thuế, còn có một số loại phí khác cũng đóng góp vào nguồn thu của chính phủ liên bang và các cơ quan chính phủ địa phương. Dưới đây là một số loại phí chính trong ngân sách Mỹ:

1. Phí bảo hiểm xã hội và Medicare (Payroll Taxes):
   • Còn được gọi là FICA (Federal Insurance Contributions Act) taxes.
   • Gồm các khoản đóng góp từ người lao động và doanh nghiệp cho các quỹ an sinh xã hội (Social Security) và Medicare.
   • Đóng góp này được trích từ mỗi đơn vị lương của người lao động và doanh nghiệp.
2. Phí chống phôi bạo thai (Abortion Fees):
   • Được thu từ các dịch vụ y tế liên quan đến phôi thai ở các cơ sở y tế cũng như tư vấn về thai nhi và sức khỏe phụ nữ.
3. Phí dịch vụ (Service Fees):
   • Bao gồm các loại phí cho việc cung cấp dịch vụ như cung cấp văn bản công, phí thủ tục hành chính, hoặc phí tham gia các chương trình chính sách.
4. Phí học phí (Tuition Fees):
   • Áp dụng trong hệ thống giáo dục công cũng như các trường đại học công.
5. Phí giấy phép (License Fees):
   • Đóng góp từ các loại phí cho việc cấp giấy phép kinh doanh, lái xe, và các hoạt động kinh doanh khác.
6. Phí đăng ký (Registration Fees):
   • Bao gồm các loại phí đăng ký xe cộ, phí đăng ký doanh nghiệp, hoặc các loại phí đăng ký khác.
7. Phí xử lý (Processing Fees):
   • Các loại phí phát sinh trong quá trình xử lý và thực hiện các giao dịch tài chính hoặc thủ tục hành chính.
8. Phí môi trường (Environmental Fees):
   • Được áp dụng trong các lĩnh vực liên quan đến bảo vệ môi trường, bao gồm cả phí xử lý chất thải và phí cho các chương trình bảo vệ môi trường.
9. Phí bảo hiểm (Insurance Premiums):
   • Bao gồm các loại phí bảo hiểm như bảo hiểm y tế, bảo hiểm nhà cửa, và bảo hiểm xe cộ.

Những loại phí này đóng góp vào nguồn thu của chính phủ Mỹ và được sử dụng để tài trợ cho các dịch vụ và chính sách khác nhau.

6. Chi tiết Phí trong ngân sách của Trung Quốc

Trong ngân sách của Trung Quốc, ngoài thuế, còn có một số loại phí khác cũng đóng góp vào nguồn thu của chính phủ. Dưới đây là một số loại phí chính trong ngân sách của Trung Quốc:

1. Phí xây dựng (Construction Fees):
   • Bao gồm các loại phí liên quan đến quá trình xây dựng, như phí cấp giấy phép xây dựng, phí kiểm tra an toàn công trình, và các khoản phí xử phạt vi phạm các quy định xây dựng.
2. Phí sử dụng đất (Land Use Fees):
   • Đóng góp từ việc thu phí sử dụng đất cho các mục đích như xây dựng, nông nghiệp, và phát triển kinh doanh.
3. Phí môi trường (Environmental Fees):
   • Được thu từ các doanh nghiệp và tổ chức để đóng góp vào quỹ bảo vệ môi trường và xử lý chất thải.
4. Phí đăng ký (Registration Fees):
   • Bao gồm các loại phí đăng ký cho các dịch vụ như đăng ký kinh doanh, đăng ký đất đai, và đăng ký xe cộ.
5. Phí sử dụng tài nguyên (Resource Use Fees):
   • Áp dụng trong việc sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên như nước, rừng, và khoáng sản.
6. Phí giấy phép (License Fees):
   • Bao gồm các loại phí cho việc cấp giấy phép hoạt động kinh doanh và sản xuất.
7. Phí thủ tục hành chính (Administrative Fees):
   • Đóng góp từ các loại phí liên quan đến thủ tục hành chính, như phí xử lý hồ sơ và phí công chứng.
8. Phí bảo trì đường bộ (Road Maintenance Fees):
   • Được thu từ việc sử dụng đường bộ và giao thông công cộng.
9. Phí bảo hiểm xã hội (Social Insurance Fees):
   • Đóng góp từ các khoản đóng bảo hiểm xã hội của người lao động và doanh nghiệp.
10. Phí bảo hiểm y tế (Health Insurance Fees):

• Bao gồm các loại phí liên quan đến bảo hiểm y tế và chi phí y tế cho công dân.

Những loại phí này đóng góp vào nguồn thu của chính phủ Trung Quốc và được sử dụng để tài trợ cho các dịch vụ và chính sách khác nhau.

7. Tỷ lệ phần trăm các khoản Chi trong Ngân sách của Mỹ

Tính chính xác tỷ lệ phần trăm của mỗi khoản chi trong ngân sách của Mỹ có thể thay đổi từ năm này sang năm khác và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chính sách của chính phủ, tình trạng kinh tế, và ưu tiên của quốc hội. Dưới đây là một phân loại tỷ lệ phần trăm của một số khoản chi quan trọng trong ngân sách Mỹ, dựa trên dữ liệu và ước lượng gần đây:

1. Quốc phòng và an ninh:
   • Chiếm khoảng 15-20% tổng ngân sách liên bang của Mỹ.
2. Chính sách xã hội (bao gồm Medicare, Medicaid, Bảo hiểm Xã hội và các chương trình phúc lợi khác):
   • Chiếm khoảng 50-60% tổng ngân sách.
3. Giáo dục:
   • Chiếm khoảng 5-10% tổng ngân sách.
4. Quản lý chính phủ và hoạt động quốc phòng:
   • Chiếm khoảng 5-10% tổng ngân sách.
5. Chính sách y tế:
   • Chiếm khoảng 5-10% tổng ngân sách.
6. Chính sách kinh tế:
   • Chiếm một phần nhỏ hơn tổng ngân sách, thường dưới 5%.
7. Lãnh đạo và quản lý:
   • Chiếm một phần nhỏ hơn tổng ngân sách, thường dưới 5%.

Những con số này có thể thay đổi dựa trên các yếu tố như ưu tiên chính trị, tình trạng kinh tế, và các biến động địa chính trị và quốc tế khác. Đồng thời, cũng cần lưu ý rằng có những khoản chi tiêu khác như nợ công và chi tiêu không dự phòng trong ngân sách, nhưng chúng thường không được xem xét khi nói về tỷ lệ phần trăm của các khoản chi tiêu cụ thể.

8. Tỷ lệ phần trăm các khoản Chi trong Ngân sách của Trung Quốc

Dù không có con số chính xác từ chính phủ Trung Quốc, có thể dùng thông tin và ước lượng từ các nguồn tin tức và nghiên cứu để đưa ra một ước lượng tỷ lệ phần trăm của các khoản chi trong ngân sách của Trung Quốc. Dưới đây là một ước lượng tổng quan:

1. Quốc phòng và an ninh:
   • Dự kiến chiếm một tỷ lệ đáng kể của ngân sách, có thể đạt từ 10% đến 20% hoặc thậm chí cao hơn, tùy thuộc vào mức độ ưu tiên và tình hình quốc phòng của chính phủ Trung Quốc.
2. Chính sách xã hội (bao gồm y tế, giáo dục, và phúc lợi xã hội):
   • Dự kiến chiếm một phần lớn trong ngân sách, có thể đạt từ 40% đến 50% hoặc cao hơn, phản ánh mục tiêu cải thiện chất lượng cuộc sống và phát triển nhân lực lao động.
3. Phát triển kinh tế và hạ tầng:
   • Dự kiến chiếm một phần đáng kể trong ngân sách, có thể đạt từ 10% đến 20%, phản ánh việc đầu tư mạnh mẽ vào phát triển kinh tế và hạ tầng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
4. Quản lý chính phủ và hoạt động quốc phòng:
   • Dự kiến chiếm một phần nhỏ trong ngân sách, có thể đạt từ 5% đến 10%, phản ánh các chi phí hoạt động quản lý chính phủ và các hoạt động quốc phòng.
5. Chính sách môi trường và bảo vệ môi trường:
   • Dự kiến chiếm một phần nhỏ trong ngân sách, có thể đạt từ 1% đến 5%, phản ánh việc tăng cường các chương trình và khoản đầu tư vào bảo vệ môi trường.
6. Chính sách ngoại giao và quốc tế:
   • Dự kiến chiếm một phần nhỏ trong ngân sách, có thể đạt dưới 5%, phản ánh các chi phí liên quan đến quan hệ ngoại giao và tham gia vào các tổ chức quốc tế.

Tuy nhiên, những con số này chỉ là ước lượng dựa trên thông tin công cộng và có thể không chính xác 100%. Để có con số chính xác hơn, cần phải có sự công bố rõ ràng từ chính phủ Trung Quốc hoặc thông tin từ các nguồn thống kê đáng tin cậy.