1. Chức năng của lệnh Git Log

1.1. Giới thiệu

Lệnh git log là một trong những lệnh quan trọng và thường được sử dụng nhất trong hệ thống kiểm soát phiên bản Git. Nó giúp người dùng xem và phân tích lịch sử các commit (cam kết) trong kho mã nguồn. Dưới đây là các chức năng chính của lệnh git log:

Hiển thị lịch sử commit:

• git log liệt kê các commit đã được thực hiện trong kho Git, từ mới nhất đến cũ nhất.
• Mỗi commit hiển thị các thông tin cơ bản như:
  • Commit Hash: Mã định danh duy nhất của commit.
  • Author: Tên và email của người thực hiện commit.
  • Date: Ngày và thời gian commit được tạo ra.
  • Commit Message: Thông điệp mô tả nội dung của commit.

1.2. Hiển thị ngắn gọn với --oneline

Hiển thị lịch sử commit một cách ngắn gọn, với mỗi commit trên một dòng.

git log --oneline

Kết quả:

a1b2c3d Update README.md
9f8e7d6 Fix bug in user authentication
c4b5a6f Add feature X to project

1.3. Hiển thị dạng đồ thị với --graph

Tùy chọn này giúp bạn thấy được sơ đồ của các nhánh và các merge trong lịch sử commit.

git log --graph

Kết quả:

*   Merge branch 'feature-branch'
|\  
| * Commit from feature branch
| * Another commit from feature branch
* | Commit from master branch
|/  
* Initial commit

1.4. Hiển thị với các thẻ và nhánh với --decorate

Lệnh này thêm thông tin về các nhánh và thẻ được liên kết với từng commit.

git log --decorate

Kết quả:

commit a1b2c3d (HEAD -> master, origin/master, tag: v1.0.0)
Author: John Doe <john@example.com>
Date:   Thu Sep 24 14:34:58 2024 +0200

    Update README.md

1.5. Tùy chỉnh hiển thị chi tiết với --pretty=format

Tùy chọn này cho phép bạn định dạng hiển thị theo ý muốn với các placeholder như %h, %an, %ar, %s:

git log --pretty=format:"%h - %an, %ar : %s"

Kết quả:

a1b2c3d - John Doe, 3 days ago : Update README.md
9f8e7d6 - Jane Smith, 2 weeks ago : Fix bug in user authentication
c4b5a6f - Alice Johnson, 1 month ago : Add feature X to project

Các placeholder thông dụng trong --format:

• %h: Hash rút gọn của commit
• %an: Tên tác giả (Author name)
• %ae: Email tác giả
• %ar: Thời gian commit (tương đối, như “2 days ago”)
• %s: Thông điệp commit (Commit message)
• %cd: Ngày commit (commit date)

1.6. Giới hạn số lượng commit hiển thị với -n

Bạn có thể giới hạn số lượng commit được hiển thị bằng cách sử dụng -n, ví dụ để hiển thị 3 commit gần nhất.

git log -n 3

Kết quả:

commit a1b2c3d
Author: John Doe <john@example.com>
Date:   Thu Sep 24 14:34:58 2024 +0200

    Update README.md

commit 9f8e7d6
Author: Jane Smith <jane@example.com>
Date:   Mon Sep 20 12:15:23 2024 +0200

    Fix bug in user authentication

commit c4b5a6f
Author: Alice Johnson <alice@example.com>
Date:   Fri Aug 15 09:12:34 2024 +0200

    Add feature X to project

1.7. Hiển thị commit giữa khoảng thời gian với --since và --until

Để hiển thị các commit trong một khoảng thời gian nhất định.

git log --since="2023-01-01" --until="2023-12-31"

Kết quả: Hiển thị tất cả các commit được thực hiện trong năm 2023.

1.8. Hiển thị commit theo tác giả với --author

Lọc commit theo tác giả cụ thể.

git log --author="John Doe"

Kết quả:

commit a1b2c3d
Author: John Doe <john@example.com>
Date:   Thu Sep 24 14:34:58 2024 +0200

    Update README.md

1.9. Kết hợp các tùy chọn

Bạn có thể kết hợp nhiều tùy chọn để có một lệnh git log tùy chỉnh phù hợp với nhu cầu của bạn. Ví dụ:

git log --oneline --graph --decorate --all

Kết quả:

* a1b2c3d (HEAD -> master, origin/master, tag: v1.0.0) Update README.md
* 9f8e7d6 Fix bug in user authentication
| * c4b5a6f (origin/feature-branch) Add feature X to project
| * d7e8f9g Fix typos in documentation
|/  
* e1f2g3h Initial commit

2. Lịch sử lệnh Git Log

Lịch sử phát triển của câu lệnh git log gắn liền với quá trình phát triển của Git, hệ thống kiểm soát phiên bản phân tán được Linus Torvalds tạo ra vào năm 2005 để quản lý mã nguồn cho dự án Linux Kernel. Ban đầu, Git được phát triển với mục tiêu chính là thay thế hệ thống kiểm soát phiên bản trước đó (BitKeeper) mà cộng đồng Linux đã sử dụng, nhưng lại thiếu sự linh hoạt và tính phân tán.

2.1. Giai đoạn phát triển:

2.1.1. Sự ra đời của Git (2005):

Khi Git được ra đời, một trong những nhu cầu cấp bách là khả năng quản lý lịch sử các commit, vì đây là một trong những chức năng cốt lõi của bất kỳ hệ thống kiểm soát phiên bản nào. Ngay từ ban đầu, lệnh git log đã được giới thiệu để thực hiện chức năng này, cho phép người dùng xem lại các commit và lịch sử thay đổi trong một kho mã nguồn. Vào thời điểm đó, tính năng của git log còn đơn giản, chỉ hiển thị một danh sách commit theo thứ tự thời gian.

2.1.2. Phát triển các tùy chọn lọc và tìm kiếm (2006-2008):

Khi Git trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là trong cộng đồng mã nguồn mở, nhu cầu về một lệnh git log mạnh mẽ hơn với các khả năng tìm kiếm và lọc commit tăng lên. Nhiều tùy chọn và cờ bổ sung đã được phát triển trong giai đoạn này để giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm commit theo:

• Tác giả (--author)
• Từ khóa trong commit message (--grep)
• Thời gian (--since, --until)

Các tùy chọn này làm tăng tính linh hoạt và hữu ích của git log, đặc biệt khi làm việc trên các dự án lớn có nhiều người đóng góp.

2.1.3. Hiển thị đồ thị (2008-2010):

Với sự phát triển mạnh mẽ của Git, người dùng bắt đầu yêu cầu các công cụ để hình dung tốt hơn lịch sử của các nhánh và merge (hợp nhất) trong các dự án phức tạp. Đáp ứng điều này, tùy chọn --graph được thêm vào, cho phép git log hiển thị lịch sử commit dưới dạng đồ thị, giúp trực quan hóa quá trình phát triển của dự án khi có nhiều nhánh.

Đồng thời, các tùy chọn như --oneline và --decorate cũng được giới thiệu để giúp người dùng xem lịch sử commit một cách ngắn gọn hơn và dễ dàng hơn.

2.1.4. Phát triển khả năng tùy biến (2010-2013):

Git trở thành công cụ phổ biến cho nhiều dự án, từ các dự án mã nguồn mở cho đến các công ty phần mềm lớn. Lệnh git log cũng được phát triển thêm các khả năng tùy chỉnh định dạng hiển thị với tùy chọn --pretty và --format. Điều này cho phép người dùng định dạng cách hiển thị commit theo ý muốn, giúp cải thiện trải nghiệm sử dụng và dễ dàng tích hợp với các công cụ khác.

2.1.5. Tích hợp với các công cụ khác (2014-2020):

Với sự gia tăng của các công cụ CI/CD và các hệ thống quản lý mã nguồn như GitHub, GitLab, lệnh git log bắt đầu tích hợp chặt chẽ hơn với các công cụ này. Người dùng có thể xuất lịch sử commit theo định dạng JSON hoặc tích hợp trực tiếp với các giao diện đồ họa để phân tích lịch sử commit.

Ngoài ra, Git cũng bổ sung nhiều tính năng liên quan đến tương tác giữa các nhánh, như khả năng xem lịch sử commit giữa hai nhánh với cú pháp git log branch1..branch2.

2.1.6. Hiện tại (2021 – Nay):

Ngày nay, git log vẫn là một trong những lệnh quan trọng và thường xuyên được sử dụng nhất trong Git. Nó đã trở nên vô cùng mạnh mẽ và linh hoạt với nhiều tùy chọn tìm kiếm, lọc, và hiển thị thông tin. Đồng thời, lệnh git log tiếp tục được tinh chỉnh và cải tiến để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của cộng đồng lập trình, đặc biệt là với các dự án có quy mô lớn và phân tán.

2.2. Các cải tiến quan trọng của git log qua các năm:

• Hiển thị dạng đồ thị: Tùy chọn --graph giúp hiển thị lịch sử commit dưới dạng đồ thị cây, rất hữu ích khi theo dõi quá trình hợp nhất (merge) giữa các nhánh.
• Tùy chỉnh hiển thị: --pretty và --format giúp người dùng tùy chỉnh định dạng hiển thị của log, tăng tính linh hoạt trong việc xem và phân tích lịch sử commit.
• Khả năng tìm kiếm và lọc mạnh mẽ: Nhiều tùy chọn như --grep, --author, --since, --until, giúp tìm kiếm và lọc commit theo các tiêu chí khác nhau.
• Kết hợp với các công cụ khác: git log được tích hợp chặt chẽ với các công cụ CI/CD và hệ thống quản lý mã nguồn hiện đại.

2.3. Kết luận:

Câu lệnh git log đã phát triển từ một công cụ đơn giản hiển thị lịch sử commit thành một lệnh mạnh mẽ và linh hoạt, giúp người dùng quản lý và phân tích lịch sử thay đổi mã nguồn một cách hiệu quả. Qua nhiều năm, lệnh này liên tục được cải tiến để đáp ứng nhu cầu của các dự án ngày càng phức tạp và quy mô lớn.