1. “Giá là thứ bạn bỏ ra, giá trị là thứ bạn nhận được”

Câu nói “Giá là thứ bạn bỏ ra, giá trị là thứ bạn nhận được” thực sự là một phiên bản dịch sang Tiếng Việt của câu nói nổi tiếng “Price is what you pay. Value is what you get.” của Warren Buffett. Đây là một triết lý đầu tư quan trọng của Warren Buffett, người sáng lập Berkshire Hathaway.

Câu nói nhấn mạnh sự khác biệt giữa giá cả (price) và giá trị thực sự (value) của một thứ gì đó, đặc biệt trong đầu tư. Ý nghĩa là: không phải mọi thứ đắt đều đáng giá, và những thứ rẻ cũng không hẳn vô giá trị; điều quan trọng là bạn hiểu rõ giá trị thực sự của điều mà mình nhận được.

2. Đơn vị đo lường Giá và Giá trị là gì?

Giá và Giá trị là hai khái niệm khác nhau, vì vậy đơn vị đo lường của chúng cũng khác nhau.

1. Giá (Price):
   • Đơn vị đo lường của giá thường là tiền tệ, ví dụ như đồng (VND), đô la (USD), euro (EUR), hay các loại tiền tệ khác. Giá là số tiền bạn phải trả để sở hữu một sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó.
2. Giá trị (Value):
   • Giá trị là khái niệm trừu tượng hơn và không có đơn vị đo lường cụ thể như giá. Nó có thể được đo lường theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào ngữ cảnh. Ví dụ:
     • Trong kinh tế học: Giá trị có thể được đo bằng lợi ích kinh tế mà sản phẩm hoặc dịch vụ mang lại.
     • Trong đầu tư: Giá trị có thể được xác định bằng lợi nhuận kỳ vọng hoặc tỉ lệ sinh lời.
     • Trong các trường hợp phi vật chất: Giá trị có thể được đo bằng các yếu tố như mức độ hài lòng, tính hữu ích, tác động xã hội, hoặc tính bền vững.

Tóm lại, Giá đo bằng tiền tệ, trong khi Giá trị có thể được đo bằng nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào lĩnh vực và góc độ mà bạn đang nhìn vào.

3. Lịch sử câu nói

3.1. Nguồn gốc của Câu nói:

Warren Buffett thường xuyên ghi nhận Benjamin Graham vì đã truyền dạy những nguyên tắc cơ bản của đầu tư giá trị cho ông, và ý tưởng này đến từ những công trình của Graham, đặc biệt là cuốn sách “The Intelligent Investor” (xuất bản lần đầu năm 1949). Graham đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân biệt giữa giá (giá trị thị trường của tài sản) và giá trị (giá trị nội tại dựa trên các đặc điểm cơ bản của tài sản).

Vào năm 2008, trong thư gửi cổ đông hàng năm của Berkshire Hathaway, Buffett đã trích dẫn trực tiếp nguyên lý này khi viết:

“Long ago, Ben Graham taught me that – Price is what you pay; value is what you get.”

3.2. Dòng thời gian của Câu nói:

• 1949: Ý tưởng cơ bản lần đầu tiên được Benjamin Graham phổ biến trong cuốn The Intelligent Investor. Mặc dù ông không sử dụng chính xác cụm từ này, nhưng cốt lõi của câu nói đã hiện diện trong các bài viết của ông về giá trị nội tại so với giá thị trường.
• 1970s và 1980s: Warren Buffett, người chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ tư tưởng của Graham, áp dụng nguyên lý này một cách nhất quán trong các khoản đầu tư của mình và bắt đầu chia sẻ suy nghĩ của mình về điều này trong các bức thư và bài phát biểu công khai.
• 2008: Warren Buffett trích dẫn rõ ràng nguyên lý của Graham trong thư gửi cổ đông của Berkshire Hathaway, đó có lẽ là lần sử dụng nổi tiếng nhất của cụm từ này và đã giúp định hình nó như một nguyên tắc cốt lõi trong chiến lược đầu tư của ông.

Sử dụng câu nói này, Buffett đã giúp phổ biến ý tưởng trong nền văn hóa đầu tư hiện đại và nó vẫn tiếp tục là một bài học quan trọng cho bất kỳ ai quan tâm đến đầu tư dài hạn, có giá trị.

4. So sánh Giá và Giá trị trong trường hợp tờ tiền 100 USD và tờ tiền 500K VND

4.1. Giá (chi phí sản xuất)

• 100 USD: Chi phí in ấn khoảng 0,3 USD (theo thông tin về chi phí sản xuất tiền giấy của Mỹ).
• 500.000 VND: Chi phí in ấn tương đương khoảng 0,3 USD (giả định mức chi phí tương đồng).

Nhận xét: Về chi phí sản xuất, cả hai tờ tiền có giá trị nội tại gần như bằng nhau do đều sử dụng các công nghệ bảo mật và vật liệu tương tự.

4.2. Giá trị danh nghĩa

• 100 USD: Giá trị danh nghĩa được ghi trực tiếp trên tờ tiền là 100 USD, tương đương khoảng 2,4 triệu VND (tỷ giá USD/VND khoảng 24.000 tại thời điểm hiện tại).
• 500.000 VND: Giá trị danh nghĩa của tờ tiền là 500.000 VND, chỉ bằng khoảng 20,8 USD.

Nhận xét: Về danh nghĩa, tờ 100 USD có giá trị gấp khoảng 4,8 lần so với tờ 500.000 VND.

4.3. Giá trị thực tế (sức mua)

• 100 USD: Là một loại tiền tệ mạnh, tờ 100 USD có thể dùng để mua hàng hóa hoặc dịch vụ có giá trị tương ứng trên toàn cầu. Ngoài ra, nó là đồng tiền dự trữ quốc tế, được chấp nhận trong các giao dịch lớn, từ thương mại đến đầu tư.
• 500.000 VND: Chỉ được sử dụng trong phạm vi Việt Nam, và sức mua phụ thuộc vào giá trị hàng hóa tại thị trường nội địa. Ví dụ, 500.000 VND có thể mua được một bữa ăn cho gia đình 4 người tại Việt Nam, nhưng không đủ để mua một sản phẩm giá rẻ tại các quốc gia phát triển.

Nhận xét: Về giá trị thực tế, tờ 100 USD vượt trội hơn nhiều vì có tính thanh khoản toàn cầu và sức mua cao hơn.

4.4. Giá trị nội tại (chi phí in ấn + lòng tin)

• 100 USD: Giá trị nội tại của tờ tiền phụ thuộc vào chi phí in ấn thấp nhưng được nâng cao bởi lòng tin toàn cầu vào hệ thống kinh tế Mỹ. Sự ổn định của nền kinh tế Mỹ và vai trò của đồng USD trong thương mại quốc tế tạo nên giá trị lớn cho tờ 100 USD.
• 500.000 VND: Giá trị nội tại thấp vì đồng tiền này chỉ có ý nghĩa trong phạm vi Việt Nam. Lòng tin vào đồng VND thấp hơn so với USD do nền kinh tế Việt Nam nhỏ hơn và chưa có tầm ảnh hưởng quốc tế.

Nhận xét: Giá trị nội tại của tờ 100 USD cao hơn nhiều nhờ uy tín kinh tế và chính trị của Hoa Kỳ.

4.5. Tóm tắt so sánh

Yếu tố	100 USD	500.000 VND
Chi phí in ấn	0,3 USD	0,3 USD
Giá trị danh nghĩa	100 USD (~2,4 triệu VND)	500.000 VND (~20,8 USD)
Giá trị thực tế	100 USD, Sức mua toàn cầu, tính thanh khoản cao	500.000 VND, Sức mua hạn chế, chỉ trong nước
Giá trị nội tại	100 USD, Cao nhờ uy tín quốc gia	500.000 VND, Thấp, phụ thuộc vào kinh tế nội địa

4.6. Kết luận

• Tờ 100 USD vượt trội cả về giá trị danh nghĩa, thực tế, và nội tại nhờ vào sức mạnh kinh tế, chính trị, và lòng tin vào hệ thống tài chính Mỹ.
• Tờ 500.000 VND có giá trị giới hạn trong phạm vi Việt Nam và phụ thuộc hoàn toàn vào tình trạng kinh tế nội địa, bất chấp chi phí in ấn tương đương.

Điều này minh chứng rằng giá trị của đồng tiền không nằm ở chi phí sản xuất mà nằm ở nền tảng kinh tế và lòng tin mà quốc gia phát hành xây dựng được.