Mô hình MLM (Multi-Level Marketing) và Ponzi là hai khái niệm khác nhau trong lĩnh vực kinh doanh và tài chính. Dưới đây là một số điểm khác biệt giữa chúng:

1. Mục đích chính:
   • MLM: Mô hình này thường được sử dụng để bán hàng sản phẩm hoặc dịch vụ thông qua mạng lưới các nhà phân phối độc lập. Các nhà phân phối được khuyến khích bán sản phẩm và thu nhập từ việc bán hàng và từ việc tuyển mới nhà phân phối khác.
   • Ponzi: Mô hình này tập trung vào huy động vốn từ các nhà đầu tư mới để trả lãi cho các nhà đầu tư cũ hơn, thay vì từ hoạt động kinh doanh hoặc đầu tư có giá trị thực.
2. Cơ chế hoạt động:
   • MLM: Các nhà phân phối có thể kiếm tiền từ doanh số bán hàng của họ và từ doanh số của những người họ tuyển mới vào mạng lưới.
   • Ponzi: Người sáng lập Ponzi hứa cho các nhà đầu tư lợi nhuận cao hơn thị trường, thường bằng cách chi trả lãi từ tiền gửi mới hơn thay vì từ các hoạt động đầu tư lợi nhuận thực sự.
3. Bền vững và tính hợp pháp:
   • MLM: Các công ty MLM có thể hoàn toàn hợp pháp nếu hoạt động theo các quy định và luật pháp về bán hàng đa cấp.
   • Ponzi: Ponzi là một hình thức lừa đảo tài chính và thường bị xem là bất hợp pháp trong hầu hết các quốc gia, vì không thể duy trì lâu dài và cuối cùng sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho các nhà đầu tư.

Tóm lại, mặc dù cả hai mô hình đều liên quan đến việc huy động tiền từ người khác, nhưng MLM có thể là một mô hình kinh doanh hợp pháp và bền vững nếu được thực hiện đúng cách, trong khi Ponzi là một hình thức lừa đảo rõ ràng và không bền vững. Tuy nhiên, trong thực tế nhiều mô hình MLM bị chuyển đổi thành Ponzi sau một thời gian đầu hoạt động hợp pháp.