1. Mô hình kinh doanh của Alibaba

Mô hình kinh doanh của Alibaba dựa trên việc tạo ra một hệ sinh thái thương mại điện tử khổng lồ, kết hợp nhiều dịch vụ và nền tảng để hỗ trợ các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Dưới đây là các yếu tố chính trong mô hình kinh doanh của Alibaba:

1.1. Thương mại điện tử

Alibaba có các nền tảng chính phục vụ nhiều loại đối tượng khác nhau:

• Taobao: Một nền tảng C2C (consumer-to-consumer) tương tự như eBay, dành cho người tiêu dùng bán hàng trực tiếp cho nhau. Đây là một trong những nền tảng thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc.
• Tmall: Nền tảng B2C (business-to-consumer), nơi các thương hiệu và nhà bán lẻ bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng. Đây là nơi các doanh nghiệp, bao gồm cả các thương hiệu quốc tế, xây dựng cửa hàng trực tuyến của mình.
• Alibaba.com: Đây là nền tảng B2B (business-to-business), giúp kết nối các doanh nghiệp với nhà cung cấp trên toàn cầu.

1.2. Thanh toán điện tử (Alipay)

Alipay là dịch vụ thanh toán điện tử của Alibaba, hoạt động tương tự như PayPal, nhưng đã mở rộng hơn với các tính năng như ví điện tử, cho phép người dùng thanh toán mua sắm trực tuyến, hóa đơn, thậm chí cả các dịch vụ tài chính như quản lý tài sản.

1.3. Dịch vụ điện toán đám mây (Alibaba Cloud)

Alibaba Cloud cung cấp dịch vụ điện toán đám mây cho các doanh nghiệp, tương tự như AWS của Amazon. Alibaba Cloud cung cấp các giải pháp lưu trữ, phân tích dữ liệu lớn, bảo mật và trí tuệ nhân tạo cho các doanh nghiệp, không chỉ trong Trung Quốc mà còn trên toàn cầu.

1.4. Logistics (Cainiao Network)

Alibaba không trực tiếp sở hữu các hệ thống giao hàng nhưng sở hữu Cainiao Network, một mạng lưới logistics thông minh. Cainiao hợp tác với nhiều công ty giao vận, tối ưu hóa quá trình giao hàng thông qua công nghệ và dữ liệu.

1.5. Dịch vụ tài chính và đầu tư

Thông qua Ant Financial (công ty mẹ của Alipay), Alibaba cung cấp các dịch vụ tài chính như tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, dịch vụ bảo hiểm, và các khoản đầu tư trực tuyến.

1.6. Dịch vụ giải trí và truyền thông

Alibaba cũng đầu tư mạnh vào lĩnh vực giải trí, với các nền tảng như Youku (dịch vụ video trực tuyến tương tự YouTube) và Alibaba Pictures (một công ty sản xuất phim và phân phối nội dung).

1.7. Big Data và trí tuệ nhân tạo (AI)

Alibaba sử dụng Big Data và AI để cung cấp trải nghiệm cá nhân hóa cho người dùng, từ việc đề xuất sản phẩm đến tối ưu hóa quy trình logistics. Alibaba cũng sử dụng dữ liệu này để hỗ trợ các doanh nghiệp đưa ra quyết định kinh doanh dựa trên dữ liệu.

1.8. Mô hình không sở hữu trực tiếp

Alibaba không trực tiếp sở hữu hàng hóa hay cơ sở hạ tầng giao nhận như Amazon. Thay vào đó, Alibaba đóng vai trò như một nền tảng kết nối người bán và người mua, tạo ra một mô hình kinh doanh asset-light (tài sản nhẹ) với chi phí thấp và khả năng mở rộng nhanh chóng.

1.9. Lợi nhuận từ quảng cáo và dịch vụ

Alibaba kiếm tiền từ các doanh nghiệp thông qua quảng cáo, phí giao dịch, và các dịch vụ giá trị gia tăng trên nền tảng của mình. Người bán trên Taobao và Tmall trả tiền để có được vị trí quảng cáo tốt hơn và tiếp cận nhiều khách hàng hơn.

Mô hình kinh doanh của Alibaba là một hệ sinh thái khép kín, nơi các nền tảng thương mại điện tử, thanh toán, logistics, và điện toán đám mây hỗ trợ lẫn nhau, tạo nên một chuỗi giá trị toàn diện và độc đáo.

2. Lịch sử Alibaba

Lịch sử của Alibaba bắt đầu vào năm 1999 khi Jack Ma, một giáo viên tiếng Anh tại Hàng Châu, Trung Quốc, cùng với 17 cộng sự sáng lập công ty với mục tiêu thúc đẩy thương mại điện tử và kết nối các doanh nghiệp Trung Quốc với thế giới. Alibaba từ một startup nhỏ đã phát triển thành một trong những tập đoàn công nghệ và thương mại điện tử lớn nhất toàn cầu. Dưới đây là những cột mốc chính trong lịch sử của Alibaba:

2.1. Thành lập và giai đoạn khởi đầu (1999-2003)

• 1999: Jack Ma thành lập Alibaba tại căn hộ của mình ở Hàng Châu, với ý tưởng kết nối các doanh nghiệp nhỏ ở Trung Quốc với các doanh nghiệp trên toàn cầu. Mô hình ban đầu của Alibaba là nền tảng thương mại điện tử B2B (business-to-business), giúp các doanh nghiệp Trung Quốc tìm kiếm đối tác quốc tế.
• 2000: Alibaba huy động được 25 triệu USD vốn từ các nhà đầu tư lớn như SoftBank và Goldman Sachs, giúp công ty có đủ nguồn lực để mở rộng và phát triển.
• 2003: Alibaba ra mắt Taobao, nền tảng thương mại điện tử C2C (consumer-to-consumer) nhằm cạnh tranh với eBay, khi eBay đang mở rộng vào thị trường Trung Quốc. Đây là một bước đi chiến lược, với việc Taobao cung cấp dịch vụ miễn phí cho người bán trong giai đoạn đầu để thu hút người dùng.

2.2. Cạnh tranh với eBay và sự mở rộng trong nước (2004-2007)

• 2004: Alibaba ra mắt Alipay, dịch vụ thanh toán trực tuyến để giải quyết vấn đề niềm tin giữa người mua và người bán. Alipay nhanh chóng trở thành nền tảng thanh toán hàng đầu tại Trung Quốc, tương tự như PayPal.
• 2005: Yahoo đầu tư 1 tỷ USD vào Alibaba và sở hữu 40% cổ phần, giúp Alibaba có thêm nguồn lực để mở rộng kinh doanh. Điều này cũng giúp Yahoo trở thành cổ đông chiến lược lớn của Alibaba.
• 2006: Alibaba chính thức đánh bại eBay tại Trung Quốc khi eBay phải rút lui khỏi thị trường do không thể cạnh tranh với Taobao. Đây là một chiến thắng mang tính bước ngoặt trong quá trình phát triển của Alibaba.

2.3. Ra mắt Tmall và kiếm lợi nhuận (2008-2013)

• 2008: Alibaba ra mắt Tmall, nền tảng B2C (business-to-consumer) dành cho các thương hiệu lớn và nhà bán lẻ bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng. Đây là bước đi quan trọng giúp Alibaba thu hút nhiều doanh nghiệp quốc tế và mở rộng sự hiện diện trong lĩnh vực thương mại điện tử.
• 2009: Alibaba tổ chức sự kiện Ngày Độc Thân (Singles’ Day) vào ngày 11/11 như một lễ hội mua sắm trực tuyến. Chỉ sau vài năm, Singles’ Day đã trở thành sự kiện mua sắm lớn nhất thế giới, với doanh thu kỷ lục hàng năm.
• 2010: Alibaba ra mắt Alibaba Cloud, cung cấp dịch vụ điện toán đám mây. Mặc dù lĩnh vực này không tạo ra nhiều lợi nhuận ban đầu, nhưng Alibaba Cloud sau này trở thành một trong những dịch vụ điện toán đám mây lớn nhất thế giới.

2.4. IPO và mở rộng toàn cầu (2014-2020)

• 2014: Alibaba thực hiện IPO (chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) trên sàn chứng khoán New York (NYSE), huy động được 25 tỷ USD, trở thành đợt IPO lớn nhất trong lịch sử vào thời điểm đó. Sau IPO, Alibaba tiếp tục mở rộng quy mô toàn cầu và đầu tư vào nhiều lĩnh vực mới như giải trí và logistics.
• 2015: Alibaba mua lại nền tảng video trực tuyến Youku Tudou, tương tự như YouTube, để mở rộng sự hiện diện trong lĩnh vực truyền thông và giải trí.
• 2016: Alibaba thúc đẩy mô hình “New Retail”, kết hợp thương mại điện tử với các cửa hàng vật lý. Đây là nỗ lực nhằm thay đổi trải nghiệm mua sắm truyền thống và kết nối thế giới trực tuyến với thế giới thực.
• 2017: Alibaba trở thành nhà cung cấp điện toán đám mây lớn thứ ba thế giới, chỉ sau Amazon Web Services (AWS) và Microsoft Azure.

2.5. Những thách thức và đổi mới (2020-nay)

• 2020: Ant Group (công ty mẹ của Alipay) dự kiến thực hiện IPO, nhưng bị chính phủ Trung Quốc ngăn chặn do lo ngại về các vấn đề quản lý và rủi ro hệ thống tài chính. Điều này dẫn đến việc Ant Group phải hoãn IPO và tái cấu trúc theo yêu cầu của chính phủ.
• 2021: Alibaba đối mặt với một loạt thách thức pháp lý từ chính phủ Trung Quốc, bao gồm việc bị phạt 2,8 tỷ USD vì vi phạm luật chống độc quyền. Mặc dù vậy, Alibaba vẫn duy trì được vị thế hàng đầu trong lĩnh vực thương mại điện tử và công nghệ.
• 2023: Alibaba công bố kế hoạch tái cấu trúc, chia công ty thành sáu đơn vị hoạt động độc lập, mỗi đơn vị có thể tiến hành IPO riêng biệt. Đây là một phần trong chiến lược của Alibaba nhằm linh hoạt hơn trong quản lý và tăng cường tính cạnh tranh.

2.6. Những đóng góp và tác động

Alibaba đã đóng góp to lớn cho sự phát triển của thương mại điện tử tại Trung Quốc và trên toàn cầu. Công ty không chỉ kết nối hàng triệu doanh nghiệp và người tiêu dùng, mà còn thúc đẩy đổi mới trong các lĩnh vực như thanh toán điện tử, điện toán đám mây và logistics. Jack Ma, người sáng lập Alibaba, đã trở thành một biểu tượng của tinh thần khởi nghiệp và sự đổi mới công nghệ.

Tóm lại, lịch sử phát triển của Alibaba là một câu chuyện thành công về sự kiên định, đổi mới và mở rộng chiến lược, giúp công ty vượt qua nhiều thách thức để trở thành một tập đoàn công nghệ toàn cầu hàng đầu.

3. Lịch sử chủ sở hữu của Alibaba

Lịch sử về quyền sở hữu của Alibaba chủ yếu gắn liền với các khoản đầu tư chiến lược và những thay đổi trong cấu trúc cổ phần của công ty từ khi thành lập cho đến nay. Qua nhiều giai đoạn, Alibaba đã có những thay đổi đáng kể trong cơ cấu cổ đông, từ khi còn là một startup nhỏ cho đến khi trở thành tập đoàn công nghệ toàn cầu. Dưới đây là các giai đoạn chính trong lịch sử về quyền sở hữu của Alibaba:

3.1. Giai đoạn khởi đầu (1999-2003): Sáng lập và các nhà đầu tư đầu tiên

• 1999: Alibaba được thành lập bởi Jack Ma cùng 17 đồng sáng lập khác tại Hàng Châu, Trung Quốc. Ban đầu, công ty chủ yếu thuộc quyền sở hữu của Jack Ma và nhóm sáng lập, với mục tiêu xây dựng nền tảng thương mại điện tử kết nối doanh nghiệp Trung Quốc với thế giới.
• 2000: SoftBank, một tập đoàn đầu tư của Nhật Bản do Masayoshi Son đứng đầu, đầu tư 20 triệu USD vào Alibaba, giúp công ty vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu. Khoản đầu tư này đã giúp SoftBank trở thành cổ đông chiến lược quan trọng của Alibaba trong suốt quá trình phát triển sau này. Ngoài SoftBank, Alibaba cũng nhận đầu tư từ các quỹ đầu tư mạo hiểm như Goldman Sachs, thu hút thêm các nguồn vốn để phát triển.

3.2. Giai đoạn Yahoo đầu tư (2005-2012): Tỷ lệ sở hữu thay đổi

• 2005: Một trong những cột mốc quan trọng nhất trong lịch sử sở hữu của Alibaba là khi Yahoo đầu tư 1 tỷ USD vào công ty, đổi lại 40% cổ phần của Alibaba Group. Thỏa thuận này giúp Yahoo trở thành cổ đông lớn nhất của Alibaba, đồng thời giúp công ty mở rộng hoạt động ra toàn cầu. Khoản đầu tư này không chỉ giúp Alibaba có nguồn vốn mà còn đưa Yahoo trở thành đối tác chiến lược, cung cấp thêm các dịch vụ công nghệ và hỗ trợ quốc tế.
• 2007: Alibaba Group niêm yết công ty con Alibaba.com (nền tảng B2B) lên sàn chứng khoán Hồng Kông, nhưng phần lớn quyền sở hữu chính vẫn nằm ở tập đoàn Alibaba.

3.3. Giai đoạn chuẩn bị cho IPO và tái mua cổ phần (2012-2014)

• 2012: Alibaba đã mua lại phần lớn cổ phần từ Yahoo với giá 7,6 tỷ USD, giảm quyền sở hữu của Yahoo từ 40% xuống còn khoảng 24%. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Alibaba muốn tái kiểm soát nhiều hơn công ty để chuẩn bị cho IPO sắp tới. Việc mua lại cổ phần từ Yahoo giúp Jack Ma và các lãnh đạo Alibaba tăng cường quyền kiểm soát công ty.
• 2013: SoftBank và Yahoo vẫn là những cổ đông chiến lược lớn nhất của Alibaba, nhưng Jack Ma và các nhà quản lý của Alibaba đã khôi phục được quyền lực nội bộ mạnh mẽ hơn sau quá trình tái mua cổ phần.

3.4. Giai đoạn IPO lịch sử và cấu trúc quyền sở hữu (2014)

• 2014: Alibaba thực hiện IPO lịch sử trên sàn chứng khoán New York (NYSE), huy động được 25 tỷ USD, trở thành đợt IPO lớn nhất thế giới vào thời điểm đó. Sau khi IPO, cơ cấu quyền sở hữu của Alibaba thay đổi, với nhiều nhà đầu tư công chúng tham gia.
  • Jack Ma vẫn giữ vai trò chủ tịch điều hành và là cổ đông lớn. Tuy nhiên, tỷ lệ cổ phần của ông sau IPO đã giảm xuống do sự pha loãng cổ phần sau IPO. Tỷ lệ cổ phần của Jack Ma vào năm 2014 ước tính khoảng 7-8%.
  • SoftBank vẫn duy trì quyền sở hữu lớn sau IPO, với khoảng 32% cổ phần của Alibaba vào thời điểm đó. SoftBank tiếp tục là một trong những cổ đông quan trọng nhất của Alibaba.
  • Yahoo tiếp tục giữ khoảng 16,3% cổ phần của Alibaba sau IPO, nhưng sau đó Yahoo đã bán bớt cổ phần của mình trong những năm sau đó để tăng cường vốn cho hoạt động của Yahoo.

3.5. Giai đoạn sau IPO và các thay đổi sở hữu (2015-nay)

• 2016: SoftBank bán một phần cổ phần của mình tại Alibaba để huy động khoảng 10 tỷ USD. Tuy nhiên, SoftBank vẫn giữ lại một phần lớn cổ phần của Alibaba và tiếp tục là cổ đông lớn.
• 2017: Yahoo sau khi sáp nhập với Verizon đã bán hầu hết cổ phần của mình tại Alibaba, đánh dấu sự kết thúc của mối quan hệ lâu dài giữa Yahoo và Alibaba.
• 2020: Ant Group, công ty con về tài chính và thanh toán của Alibaba (quản lý Alipay), dự định thực hiện IPO nhưng đã bị ngăn cản bởi chính phủ Trung Quốc. Ant Group là một phần quan trọng trong hệ sinh thái của Alibaba, và Alibaba sở hữu khoảng 33% cổ phần của Ant Group.

3.6. Tái cấu trúc và thay đổi quyền lực (2023)

• 2023: Alibaba công bố kế hoạch tái cấu trúc toàn diện, chia công ty thành 6 đơn vị hoạt động độc lập (Cloud Intelligence Group, Taobao Tmall Business Group, Local Services Group, Cainiao Smart Logistics, Global Digital Commerce Group, và Digital Media and Entertainment Group). Mỗi đơn vị này có thể thực hiện IPO riêng biệt trong tương lai. Điều này cho phép Alibaba trở nên linh hoạt hơn trong quản lý và tăng cường khả năng cạnh tranh, đồng thời mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia vào từng lĩnh vực riêng biệt.

Tóm lại, từ khi thành lập đến nay, quyền sở hữu của Alibaba đã thay đổi nhiều lần qua các giai đoạn, từ việc có sự đầu tư mạnh mẽ của Yahoo và SoftBank, đến IPO lịch sử vào năm 2014 và quá trình tái cấu trúc sau này. Jack Ma và các lãnh đạo Alibaba luôn duy trì một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát công ty, dù tỷ lệ cổ phần của họ đã thay đổi qua từng giai đoạn.

4. Danh sách 10 cổ đông lớn nhất của Alibaba

Dưới đây là danh sách 10 cổ đông lớn nhất của Alibaba Group, tính đến gần đây dựa trên các thông tin công khai từ thị trường chứng khoán. Cần lưu ý rằng tỷ lệ sở hữu có thể thay đổi theo thời gian, đặc biệt sau các sự kiện bán cổ phần hoặc tái cấu trúc. Tuy nhiên, bảng dưới đây sẽ cung cấp thông tin tổng quan về các cổ đông quan trọng:

STT	Tên Cổ Đông	Tỷ Lệ Sở Hữu (%)	Loại Cổ Đông
1	SoftBank Group Corp.	Khoảng 24.9%	Nhà đầu tư chiến lược
2	Jack Ma (Mã Vân)	Khoảng 4.8%	Người sáng lập
3	Joseph Tsai (Thái Sùng Tín)	Khoảng 1.4%	Đồng sáng lập
4	Vanguard Group	Khoảng 2.5%	Quỹ đầu tư
5	BlackRock	Khoảng 3.2%	Quỹ đầu tư
6	T. Rowe Price Associates	Khoảng 2.2%	Quỹ đầu tư
7	Baillie Gifford & Co.	Khoảng 1.8%	Quỹ đầu tư
8	Temasek Holdings	Khoảng 1.7%	Quỹ đầu tư nhà nước (Singapore)
9	China Investment Corporation (CIC)	Khoảng 1.5%	Quỹ đầu tư nhà nước (Trung Quốc)
10	Norges Bank Investment Management	Khoảng 1.1%	Quỹ đầu tư nhà nước (Na Uy)

Lưu ý:

• SoftBank vẫn là cổ đông lớn nhất của Alibaba.
• Jack Ma và Joseph Tsai, hai nhà sáng lập, vẫn giữ một phần cổ phần trong công ty.
• Các quỹ đầu tư lớn như Vanguard, BlackRock, và T. Rowe Price đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu cổ đông.

5. Giới thiệu tổng quan về những nhân vật sáng lập Alibaba

Alibaba Group được thành lập vào năm 1999 bởi Jack Ma (Mã Vân) cùng 17 cộng sự khác. Dưới đây là tổng quan về một số nhân vật quan trọng nhất trong nhóm sáng lập:

5.1. Jack Ma (Mã Vân) – Nhà sáng lập và cựu Chủ tịch điều hành

• Jack Ma là người sáng lập và là linh hồn của Alibaba Group. Ông sinh năm 1964 tại Hàng Châu, Trung Quốc, và xuất thân từ một gia đình bình thường. Trước khi sáng lập Alibaba, Jack Ma từng là giáo viên dạy tiếng Anh. Ông bắt đầu quan tâm đến Internet khi tham gia chuyến thăm Mỹ và nhận thấy tiềm năng của thương mại điện tử.
• Vai trò trong Alibaba: Jack Ma đóng vai trò chủ chốt trong việc phát triển tầm nhìn của Alibaba và xây dựng nền tảng cho hệ sinh thái thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc. Ông từng giữ vị trí Chủ tịch điều hành cho đến năm 2019, khi ông từ chức để tập trung vào các hoạt động từ thiện và giáo dục.
• Điểm nổi bật: Jack Ma nổi tiếng với tầm nhìn xa trông rộng, tinh thần khởi nghiệp và khả năng lãnh đạo trong một thị trường đầy thách thức. Ông thường được coi là biểu tượng của thế hệ doanh nhân Trung Quốc mới và có tầm ảnh hưởng quốc tế.

5.2. Joseph Tsai (Thái Sùng Tín) – Đồng sáng lập và Phó chủ tịch điều hành

• Joseph Tsai, sinh năm 1964 tại Đài Loan, là một trong những đồng sáng lập quan trọng của Alibaba. Ông tốt nghiệp từ Đại học Yale với bằng cử nhân và tiến sĩ luật. Trước khi tham gia Alibaba, Tsai làm việc trong lĩnh vực tài chính tại các tổ chức lớn như Investor AB và Sullivan & Cromwell.
• Vai trò trong Alibaba: Tsai chịu trách nhiệm quản lý tài chính và pháp lý của Alibaba. Ông được coi là người đã giúp Alibaba huy động vốn thành công trong giai đoạn đầu, bao gồm thương vụ quan trọng với SoftBank và Yahoo. Tsai hiện là Phó Chủ tịch điều hành của Alibaba và vẫn đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của tập đoàn.
• Điểm nổi bật: Tsai được đánh giá cao về sự khôn ngoan trong tài chính và khả năng quản lý chiến lược, là cầu nối giữa Alibaba và các nhà đầu tư quốc tế.

5.3. Cathy Zhang (Trương Anh) – Đồng sáng lập

• Cathy Zhang, vợ của Jack Ma, là một trong những đồng sáng lập của Alibaba. Bà giữ vai trò quan trọng trong giai đoạn đầu thành lập công ty và đã đóng góp rất nhiều vào sự phát triển của Alibaba.
• Vai trò trong Alibaba: Cathy Zhang đảm nhiệm việc quản lý nhân sự và tài chính của công ty trong những ngày đầu tiên. Mặc dù ít xuất hiện trước công chúng, bà được coi là một trong những người có ảnh hưởng lớn đến sự thành công ban đầu của Alibaba.

5.4. Peng Lei (Lucy Peng) – Đồng sáng lập và cựu CEO của Ant Group

• Peng Lei, còn được biết đến với tên Lucy Peng, là một trong những nữ lãnh đạo hàng đầu của Alibaba. Bà sinh năm 1972 và là đồng sáng lập Alibaba. Sau này, Peng Lei trở thành CEO của Ant Group (trước đây là Alipay), công ty con của Alibaba chuyên về dịch vụ tài chính.
• Vai trò trong Alibaba: Peng Lei đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các dịch vụ tài chính và thanh toán của Alibaba. Bà lãnh đạo Alipay, nền tảng thanh toán lớn nhất Trung Quốc, và sau đó là Ant Group.
• Điểm nổi bật: Bà Peng Lei nổi tiếng với khả năng lãnh đạo và tầm nhìn trong lĩnh vực tài chính, giúp Alibaba mở rộng dịch vụ sang lĩnh vực tài chính công nghệ (FinTech).

5.5. Jianhang Jin (Kim Kiếm Hằng) – Đồng sáng lập và Giám đốc truyền thông

• Jianhang Jin là một trong những đồng sáng lập của Alibaba và từng là Giám đốc truyền thông của tập đoàn. Ông giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển hình ảnh và mối quan hệ công chúng của Alibaba trong suốt quá trình phát triển.
• Vai trò trong Alibaba: Jin phụ trách các hoạt động truyền thông và xây dựng thương hiệu của Alibaba, đóng góp vào việc giúp công ty trở thành thương hiệu toàn cầu.

5.6. Các thành viên sáng lập khác:

Ngoài những nhân vật kể trên, Alibaba còn được sáng lập bởi 17 thành viên khác, bao gồm cả nhân viên kỹ thuật, quản lý, và những người đã làm việc sát cánh với Jack Ma trong giai đoạn khó khăn ban đầu. Nhóm sáng lập này, cùng với Jack Ma, đã tạo nên một nền tảng vững chắc cho sự thành công của Alibaba.